Het Zuiderpershuis
Waalsekaai 14
2000 Antwerpen
België
Het verhaal van het Zuiderpershuis is nauw verweven met de geschiedenis van Antwerpen. Als hydraulische krachtcentrale voorzag het Zuiderpershuis de Antwerpse haven bijna een eeuw lang van energie. Na het stilleggen van die industriële activiteit, kreeg het gebouw een nieuwe invulling als kunstencentrum. Ook zo droeg het bij tot de internationale uitstraling van de stad. Momenteel fungeert het Zuiderpershuis als culturele krachtcentrale: een uniek platform in een unieke setting.
Historiek
Als hydraulische krachtcentrale zorgde het Zuiderpershuis sinds 1883 voor de aandrijving van 156 kranen, drie rioolschuiven, dertig kaapstanders, zes sluizen en drie bruggen. Zo speelde het Zuiderpershuis een belangrijke rol in de opgang van Antwerpen tot wereldhaven. In totaal waren er 8 waterkrachtstatons, maar het Zuiderpershuis is het gaafst bewaard
Het complex bestond uit twee torens met accumulatoren, een machinezaal met twee stoommachines, centrifugaalpompen, twee stookzalen met veertien stookketels, een kettinggloeioven, een smidse met vijf vuurhaarden, werkhuizen met draai- en schaafbanken, een mallenmakerij, een schrijnwerkerij en een verbandhuisje. Met uitzondering van de accumulatoren van scheepslift 2 en 3 langs het Canal du Centre (Strépy), zijn de accumulatoren van het Zuiderpershuis de enige bewaarde exemplaren in België!
Door de opmars van electriciteit werden pershuizen overbodig. Toch bleef het Zuiderpershuis operationeel tot 1977, om de Nassaubrug (naast het MAS) aan te drijven. Kort na de sluiting werd het gebouw erkend als beschermd monument. Ondanks de bescherming bevond het Zuiderpershuis zich echter in verloederde staat. De site dreigde volledig te verdwijnen, mede door de groeiende belangstelling van vastgoedspeculanten.
Een eerste aanzet tot herbestemmming werd genomen door de Internationale Nieuwe Scène, een reizend theatergezelschap dat vanaf de eerste helft van de jaren 1980 was gehuisvest in het complex.
Om de toekomst van het Zuiderpershuis veilig te stellen, werd Zuiderperhuis vzw opgericht. Tussen de stad en deze nieuwe vzw werd een erfpacht afgesloten en werd overeengekomen dat de vzw Zuiderpershuis het gebouw zou restaureren, een schouwspelzaal zou inrichten en een cultureel centrum zou opstarten.
Tot op heden draait het Zuiderpershuis op volle toeren. Het publiek kan er terecht voor een breed scala aan culturele activiteiten én kan er kennis maken met een belangrijk stuk industriële havengeschiedenis.
Meer lezen
zuiderpershuis.be/nl/erfgoed/extra-info
Zuiderpershuis met volledige personeelswoning | Inventaris Onroerend Erfgoed
Het Zuiderpershuis is gastheer voor sociale en culture organisaties, kunstenaars, start-ups en culturele ondernemers.
