Trammuseum Schepdaal

Een stelplaats uit het einde van de 19de eeuw.

De voormalige Buurtspoorwegstelplaats van Schepdaal gaat terug op de periode dat de eerste stoomtrams in België reden : 1887. Uit deze beginperiode dateren de meeste gebouwen.

Er is een stationsgebouw dat diende als woonplaats van de stationschef met een slaapzaal voor personeel, een wachtzaal en loketten waar de reizigers hun vervoersbewijzen konden aanschaffen.

Aan de overzijde van het spoor bevindt zich een locomotievenloods met aanpalend een smidse en een lampenmagazijn. In deze loods werden de stoomlocomotieven gestald. Langs de linkerzijde van de loods reden de locomotieven langs een kade, waar de steenkoolbriketten lagen opgeslagen om het vuur in de stoommachines te stoken, verder langs een gebouwtje waarin een pompinstallatie was aangebracht . Verderop een watertoren en een zandmagazijn. Aan de overkant van de sporen staat er een langgerekt gebouw . Hier werden goederen tijdelijk opgeslagen en verladen op de aanliggende los – en laadkaden. De buurttram vervoerde aanvankelijk nl meer goederen dan reizigers ! Wanneer we verder naar achteren wandelen naar de grote rijtuigloodsen valt vooral de sterk vertakte spoorinfrastructuur op ( van 1 spoor bij de inkom naar 7 sporen). De kleinere loods rechts is de oudste van de twee en kon tot 12 rijtuigen huisvesten. De grotere  loods links dateert van 1908 had een dubbele capaciteit : tot 24 rijtuigen.

Alle gebouwen werden uitgevoerd in een typerende industriële baksteenarchitectuur met classicistische inslag , die men aantreft in veel industriegebouwen uit deze periode.

De Tramsite van Schepdaal biedt meer dan de historische gebouwen. In de loodsen staat een collectie trams die net zoals de gebouwen beschermd zijn als monument. Zo zijn er 3 stoomtramlocomotieven aanwezig , waaronder een heel bijzondere op meterspoorbreedte van de lijn Groenendaal-Overijse, de druivenstreek. Een andere stoomlocomotief is dan weer een echte oudstrijder. Het gaat om een locomotief die tijdens de Eerste Wereldoorlog in Groot-Brittannië werd gebouwd en voor de geallieerden aan het IJzerfront dienst deed. Ook is er een collectie reizigerswagens die de evolutie goed weergeeft . We mogen niet vergeten dat de stoomtram in de aanvang meer goederen dan passagiers vervoerde : boomstammen, suikerbieten, bouwmaterialen, steenkool, groenten, fruit, aal, … en zelfs ook vee. En voor elk type goed bestond er wel een aangepaste wagon. Je kan in Schepdaal tal van deze standaardwagons treffen.

Er is eveneens een dieseltram aanwezig. Dit type verving vanaf de jaren dertig de stoomtrams die niet rendabel genoeg waren om ze te laten electrificeren. Verder is er de collectie electrische trams , die vanaf 1910 op de lijn Schepdaal-Brussel hun opkomst kenden. Van dit eerste type is er een exemplaar aanwezig. Maar deze tram is niet de oudste uit deze collectie : er staat een motrice uit 1894 . De trams die de meesten zich herinneren zijn evenwel de crèmekleurige met afgeronde snuit, waarvan er enkele exemplaren van staan. Alles samen is het een gevarieerde collectie trams die de hele geschiedenis van het buurtvervoer per tram behelst.

Meer lezen

Tramsite Schepdaal | Inventaris Onroerend Erfgoed

Tramsite Schepdaal: rollend materieel | Inventaris Onroerend Erfgoed

Restauratiepremie voor de buurtspoorwegstelplaats in Schepdaal | Onroerend Erfgoed

Tramsite Schepdaal | Beeldbank Onroerend Erfgoed