Aan het begin van de 20e eeuw was Petroleum Zuid de belangrijkste petroleumhaven van Europa en daardoor ontpopte Anwerpen zich tot hét centrum van petroleumbelangen.
Bij Koninklijk Besluit van 28 juni 1900 werden 54 hectaren poldergrond in de Hobokense polder onteigend voor de aanleg van nieuwe petroleuminrichtingen - omdat men besloten had dat de opslag van grote hoeveelheden van dat brandbare goedje in de oude haven te gevaarlijk was. Er werd een globaal inrichtingsplan opgesteld en de aanlegwerken gingen begin 1902 van start. De eerste concessies werden verleend, en vanaf 1903 werden de eerste nieuwe installaties in gebruik genomen. Pionier daarbij was de American Petroleum Company (APC). Op 26 augustus 1904 brak in de nieuwe petroleumhaven een grote brand uit, die op tal van postkaarten en foto's vereeuwigd werd. De tanks van APC werden vernietigd, maar de stapel- en werkhuizen, en de concièrgerie ontsnapten aan de dans.   
Uit onderzoek van VVIA bleek dat de gebouwen dat de gebouwen van APC dateren van vóór de brand van 1904 en waarschijnlijk opgetrokken werden kort nadat de eerste concessie in Petroleum Zuid verleend werd aan de American Petroleum Company, m.a.w. ergens tussen 1902 en 1903. Daardoor zijn het de eerste en oudste gebouwen die nu nog in heel de zone overblijven.
Daarenboven is het gebruik van de betonnen boogconstructie bijzonder vroeg in de betonbouw in ons land - ze behoort tot de eerste voorbeelden van het gebruik van beton. Het is géén Hennebique-beton, en daardoor ook wetenschappelijk bijzonder belangrijk voor het onderzoek van de eerste ontwikkelingen van deze constructietechniek.
 
Tijdens één van zijn geleide bezoeken in Antwerpen bemerkte VVIA dat er aan de oudste panden van de oude Antwerpse petroleumhaven, 'Petroleum Zuid', een slopingsvergunning aangeplaakt was. Het waren de enige gebouwen die de grote brand van 1903 overleefden, w.o. een unieke vroege betonconstructie.
VVIA sloeg alarm en lanceerde een campagne om de laatste resten van de historische site te redden.(Lees hierover meer op onze oude website via de doorklikverbinding)
We staken er veel tijd in, traden op in de pers, vergaderden op verschillende niveaus...
Uiteindelijk werd toch geluisterd naar de argumenten, en - ondanks het feit dat enkele historisch belangrijke panden w.o.de concièrgerie van APC en een waardevolle stoomketel gesloopt werden, kwam er uiteindelijk een compromis uit de bus.
Hierbij werden vijf onderdelen in het gebied op 19 januari j.l. wettelijk beschermd, nl

• de refter met conciërgewoning van AVIA
• de opslagtanks met bakstenen trapconstructies en taluds en pomphuis van hetzelfde bedrijf
• de betonnen loods van het voormalige American Petroleum Company
• de betonnen jettypier
• en een deel van de bovengrondse pijpleidingen

Belangrijk is dat er ook tussen de verschillende betrokken partijen een realisatieconvenant over het erfgoed afgesloten werd - zodat er op een ernstige manier kan gewerkt worden aan behoud en herbestemming. Intussen wordt, naar we vernemen, ook onderzocht om enkele 'vergeten' elementen bij op te nemen in de lijst van beschermingen.
We volgen het dossier verder op.